Je kent het vast wel: Je praat met iemand of je kijkt naar wat iemand doet en er komen onmiddellijk gedachten bij je op. Zo ben je dat gewend. Het is een gewoonte van je.

Je staat er vaak niet zo bij stil. Maar ga eens na bij jezelf. In veel gevallen werkt het zo in contact tussen mensen. Van wat je ziet of hoort vind je tegelijkertijd iets, goed of niet goed. Je hebt zo je eigen interpretatie. Op basis van je referentiekader. Op basis van je ervaringen in het leven, dat bestaat uit zowel bewust herinnerde als onbewust geraakte ervaringen, die ergens in je lichaam zijn opgeslagen. In je reactie naar de ander komen op die manier gemakkelijk emoties mee.

Vrije aandacht

Die gedachten belemmeren in feite een volledige vrije aandacht. Want wanneer je kijkt of luistert naar iemand waarbij tegelijkertijd de radartjes in je hoofd aan het draaien zijn, zie of hoor je maar een deel van de werkelijkheid van dat moment. Een deel wordt namelijk in beslag genomen door jouw eigen ideeën, verwachtingen, angsten en ervaringen. Daarnaast zijn je interpretaties van de ander vaak een weerspiegeling van wat je van jezelf niet graag onder ogen ziet. Herken je er iets van?

Hoe pak je verandering van deze gewoonte-gedachten aan?

1. Constateer eerst voor jezelf of het iets is wat je überhaupt wil veranderen.
2. Zet dan een stip aan de horizon, een intentie: in contact met mezelf en anderen wil ik meer vrije aandacht creëren.
3. Verander van achter naar voren: Van het onderzoeken van je oordelende gedachten naar het gedachtenvrij kunnen zijn.
4. Wanneer je merkt dat je naar een ander wijst ‘het komt door jou dat ik me niet vrij voel, niet geliefd voel, niet blij ben’, enz. kijk dan eens voor jezelf naar ‘waar herken ik in mezelf wat ik de ander verwijt’. Zie het als een interessant onderzoek en lach ook eens om jezelf :)
5. Breng in contact wat jou raakt in wat je ziet of hoort van de ander. Bijvoorbeeld, ‘ik voel me verdrietig als je dat zegt’ of ‘ik voel me onzeker over wat je doet’ enz.
6. Breng aansluitend óók in contact waar je behoefte ligt. Heel belangrijk om hier geen raadspelletje van te maken! Bijvoorbeeld ‘ik heb behoefte om hier nog iets over te zeggen’ of ‘ik heb behoefte aan een arm om me heen’.
7. Oefen jezelf in het gedachtevrij kijken en luisteren. Ga bijvoorbeeld eens bewust naar een muziekstuk luisteren en stel je open voor alles wat je erin kunt horen. Of neem je kopje waaruit je altijd drinkt. Bekijk het aandachtig, hoe ligt het in je hand, waar valt licht en waar schaduw, zie je een patroon e.d. Oordeel niet over wat je ziet of hoort. Als je met je gedachten afdwaalt, merk het op en ga weer terug naar je oefening.
8. Oefen jezelf dagelijks in het aanleren meer vanuit vrije aandacht te kijken, luisteren en te zijn. Wees mild als het (nog) niet lukt.
9. Geniet van de ruimte die ontstaat in jezelf en van de nieuwe gezichtspunten in je leven.

Vrije aandacht is een open mind zonder oordelen en verwachtingen, wél oplettend en benieuwd.